Εργαστήριο Διαχείρισης Βιοποικιλότητας
Το Εργαστήριο Διαχείρισης Βιοποικιλότητας (ΕΔΒ) θεσμοθετήθηκε το 1996 [Π.Δ. 344/ 10-Σεπτ.-1996 (ΦΕΚ 228/16-Σεπτ.-1996, Τεύχος Α)] έχοντας τέσσερις βασικούς ερευνητικούς άξονες: (α) τη μελέτη οικολογικών διεργασιών που σχετίζονται με τη δυναμική των πλανητικών αλλαγών, (β) τη μελέτη και κατανόηση των μηχανισμών που σχετίζονται με τη γένεση και διατήρηση της βιοποικιλότητας, (γ) τη χωρική ανάλυση του φυσικού περιβάλλοντος (με τις συναφείς γεωγραφικές τεχνικές) και (δ) τη διερεύνηση των μορφών και της σημασίας της οικολογικής συνιστώσας του σύγχρονου περιβαλλοντικού παραδείγματος.
Το ΕΔΒ έχει συμμετάσχει σε μια σειρά προγραμμάτων χρηματοδοτούμενων από εθνικούς ή ευρωπαϊκούς φορείς, σε επίπεδο βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας. Το ΕΔΒ υπήρξε τελικός υποψήφιος για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Επιστήμης Descartes, το 2001, για τις εργασίες που εκπονήθηκαν στα πλαίσια του προγράμματος BIODEPTH.
Μέλη ΔΕΠ
- Ανδρέας Ι. Τρούμπης, Καθηγητής Οικολογίας
- Τριαντάφυλλος Ακριώτης, Επίκ. Καθηγητής Οικολογίας Σπονδυλόζωων
- Παναγιώτης Δημητρακόπουλος, Καθηγητής Λειτουργικής Οικολογίας
- Κωνσταντίνος Θεοδώρου, Επίκ. Καθηγητής Διαχείρισης Γενετικών Πόρων
- Iωάννης Ματσίνος, Καθηγητής Στατιστικών Μεθόδων
Επιστημονικοί Συνεργάτες
- Γεώργιος Αδαμίδης, Επ. Καθηγητής, Τμήμα Βιολογίας, Παν. Πατρών
- Αλέξανδρος Γαλανίδης, Μεταδιδακτορικός Ερευνητής
- Ελένη Γαληνού, Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια
- Ιωάννης Γ .Ζευγώλης, Μεταδιδακτορικός Ερευνητής
- Γιώργος Κόκκορης, Αναπλ. Καθηγητής, Τμήμα Ωκεανογραφίας και Θαλάσσιων Βιοεπιστημών, Παν. Αιγαίου
- Νικόλαος Φύλλας, Επ. Καθηγητής, Τμήμα Βιολογίας, ΕΚΠΑ
Υποψήφιοι Διδάκτορες
- Στέλιος Ζαννέτος, Χωρική Κατανομή και Οικολογία Μικρών Θηλαστικών στη νήσο Λέσβο
- Χριστόδουλος Σαζεΐδης, Ποσοτικοποίηση των ροών άνθρακα σε δασικές συστάδες και θαμνώνες
- Ευσταθία Μάντζαρη, Ανάπτυξη μηχανιστικού μοντέλου εδαφικών ροών C σε μεσογειακά οικοσυστήματα: Σύνδεση με μοντέλα υπέργειων ροών και προσομοίωση υπό συνθήκες κλιματικής αλλαγής
- Ευδοξία Μπίντση-Φραντζή, Λειτουργικές διαστάσεις προσαρμογής σε προσβολές από έντομα : συμμεταβολή του φάσματος αύξησης και άμυνας.
Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό
- Νίκη Γεωργή, Βιολόγος
- Εριφύλλη Ζαφειρίου, Βιολόγος
Το Εργαστήριο Διαχείρισης Βιοποικιλότητας στεγάζεται στο 2ο όροφο του Κτηρίου ‘Ξενία Β’ του Τμήματος Περιβάλλοντος. Το ΕΔΒ διαθέτει ικανοποιητικό εξοπλισμό ενόργανης ανάλυσης φυσικών, χημικών και βιολογικών παραμέτρων περιβάλλοντος.
Εργαστηριακός Εξοπλισμός
- Στοιχειακός Αναλυτής Άνθρακα, Αζώτου, Θείου (LECO)
- Πλήρες Αυτοματοποιημένο Σύστημα Προσδιορισμού Αζώτου Κατά Kjeldahl 6 Θέσεων
- Φασματόμετρο Ορατού-Υπεριώδους Διπλής Δέσμης
- Σύστημα Για Την Παραγωγή Υπερκάθαρου Νερού
- Πυριαντήριο Μέγιστης Θερμοκρασίας 1000 °C
- Εξοπλισμός εδαφολογικών αναλύσεων
- Φούρνος ξήρανσης, φυγόκεντρος, μύλος άλεσης, ψυγείο συντήρησης-κατάψυξης, καταψύκτες και πολλές συσκευές υποστήριξης αναλυτικής και ενόργανης χημείας (μετρητές pH, αναλυτικοί ζυγοί, μαγνητικοί αναδευτήρες, ανακινητήρες κλπ.)
Εξοπλισμός Πεδίου
- Φορητό όργανο φωτοσύνθεσης (LICOR 6400, LICOR 6800)
- Μετρητής φυλλικής επιφάνειας LICOR 3000 – LI 3500
- Μετρητές χλωροφύλλης OptiSciences (CCM-200, CCM-300)
- Θερμική κάμερα
- Πορόμετρο ΔΤ AP4
- Φορητό σύστημα μέτρησης εδαφικών ροών CO2 LICOR 8100
- Σύστημα ανάλυσης κομοστέγης (ΔΤ SunScan) και μέτρησης φωτοσυνθετικά ενεργού ακτινοβολίας
- Γεωδαιτικός σταθμός (TOPCON Imaging station)
- Θάλαμος πίεσης για μέτρηση υδατικού δυναμικού (PMS 10000)
- Μετεωρολογικοί σταθμοί και καταγραφικά μικρομετεωρολογικών παραμέτρων (υγρασία εδάφους, θερμοκρασία αέρα)
- Μετρητής ύψους λιβαδικών φυτών (sward stick)
- Δειγματολήπτες εδάφους
- Προσαυξητικές τρυπάνες
- Εξοπλισμός παρατήρησης πουλιών (κιάλια, τηλεσκόπια κλπ.)
- Εξοπλισμός δακτυλίωσης πουλιών
- Παγίδες σύλληψης μικρών θηλαστικών
- Εξοπλισμός ραδιοπαρακολούθησης – τηλεμετρίας
- Λοιπός εξοπλισμός πεδίου (μετροταινίες, GPS κλπ.)
Το Εργαστήριο Διαχείρισης Βιοποικιλότητας έχει συμμετάσχει και συμμετέχει σε μία σειρά ερευνητικών προγραμμάτων, βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας, χρηματοδοτούμενα από διεθνείς και εθνικούς φορείς.
Διαχείριση των Μεσογειακών δασών Πεύκης για αριστοποίηση του ισοζυγίου άνθρακα και νερού υπό την κλιματική αλλαγή – PineOptim (2024-2025), ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. «Χρηματοδότηση της Βασικής Έρευνας (Οριζόντια υποστήριξη όλων των Επιστημών)» του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης – NextGenerationEU |
Πρόβλεψη των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στα δασικά οικοσυστήματα της Ελλάδας. Ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο εκτίμησης της τρωτότητας των δασών και διερεύνησης εναλλακτικών προσαρμογής (2023 -2025), Πράσινο Ταμείο (Χρηματοδοτικό Πρόγραμμα: «Φυσικό Περιβάλλον και Καινοτόμες Δράσεις 2023», Άξονας Προτεραιότητας 3: «Έρευνα και Εφαρμογή») |
Εκπόνηση έκθεσης ρύθμισης και οριοθέτησης ανθρωπογενών δραστηριοτήτων στις παραλίες του Εθνικού Πάρκου Υγροτόπων Κοτυχίου-Στροφυλιάς (Καλογριά, Μπούκα, Κέντρος, Φάλαρη, Μπρίνια, Κουνουπελάκι, Γιαννισκάρι) καθώς και στις παραλίες Μπούκα Ελαίας, Γιαννιτσοχώρι, Καϊάφα και Καλό Νερό, με βάση τη φέρουσα ικανότητα (2021-2023), ΟΦΥΠΕΚΑ/Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβαλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη 2014-2020». |
Παρακολούθηση μυωξών στις νέες περιοχές ευθύνης του ΦΔ Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου – Ακαρνανικών Ορέων (2022-2023), Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής |
Παρακολούθηση του Μυοκάστορα «Myocastor coypus» στην περιοχή ευθύνης του ΦΔ Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου – Ακαρνανικών Ορέων (2022-2023), Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής |
Εκτίμηση ροών άνθρακα σε δασικές συστάδες Pinus brutia Ten. διαφορετικής μεταπυρικής ηλικίας (2020-2021, Ε.Π. «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» 2014-2020) |
Διερεύνηση της οξείας και χρόνιας φυσιολογικής και συμπεριφορικής απόκρισης μικρών θηλαστικών σε στρεσσογόνα ερεθίσματα, με χρήση μη-επεμβατικών μεθόδων σε συνθήκες δειγματοληψίας πεδίου (2020-2021, Ε.Π. «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» 2014-2020) |
Ολοκληρωμένο πρότυπο μελέτης για την αλλόχθονη χλωρίδα (2020-2021), Ε.Π. «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» 2014-2020) |
Ηράκλειτος ΙΙ (Μελέτη της γενετικής δομής του προβάτου της φυλής της Λέσβου: 2011-2013), Υπ. Παιδείας/ΕΕ (ΕΣΠΑ 2007-2013) |
Ηράκλειτος ΙΙ (Οικολογία σερπεντινικών εδαφών: οικοσυστημικές διεργασίες, λειτουργικά χαρακτηριστικά ειδών και διερεύνηση της λειτουργίας της υπερσυσσώρευσης μέταλλων στο ενδημικό είδος της Λέσβου Alyssum lesbiacum: 2011-2013), Υπ. Παιδείας/ΕΕ (ΕΣΠΑ 2007-2013) |
SCALES (Securing the Conservation of biodiversity across Administrative Levels and spatial, temporal, and Ecological Scales: FP7 IP Project 2009-2014) |
BIOBUS (Biodiversity Resources for Innovative Business Development: 2006-2008) |
ΠΕΝΕΔ 2003 (Εργαλεία και Μέθοδοι Περιβαλλοντικής Διαχείρισης της Υπαίθρου: 2005-2008), ΓΓΕΤ |
NAIAS (North Aegean Innovative Actions & Support: 2002-2004) |
Πυθαγόρας ΙΙ (Σχεδιασμός διατήρησης της φύσης και της βιοποικιλότητας: 2005-2007), Υπ. Παιδείας/ΕΕ (ΕΠΕΑΕΚ) |
BIOPLATFORM (Thematic Network for Biodiversity Research Strategy: 2002-2005) |
Ηράκλειτος Ι (Δομή και λειτουργία ενός τροφικού δικτύου και των μεταπληθυσμών μικρών θηλαστικών και των θηρευτών τους: 2003-2007), Υπ. Παιδείας/ΕΕ (ΕΠΕΑΕΚ) |
Παρακολούθηση της μετανάστευσης των πουλιών με τη μέθοδο της δακτυλίωσης και έκδοση αποτελεσμάτων δακτυλίωσης των πουλιών της Ελλάδας: 2003-2004, ΥΠΕΧΩΔΕ |
Προσδιορισμός και αξιολόγηση επιπέδων τοξικών μετάλλων και ενώσεων σε άγρια πουλιά στην Ελλάδα: 2003-2004, ΥΠΕΧΩΔΕ |
EPIDEMIE (Effect of biological invasions in Mediterranean island ecosystems: 2000-2004) |
AVEC (Vulnerability of ecosystems to global change: 2001-2005) |
SMERNA (Strategic Mentoring Initiative for the Region of North Aegean: 2004-2005) |
BIO-FORUM (Social Conflict on Biodiversity 2000-2004) |
RITTS / INA (Innovation in the North Aegean: 2000-2002) |
RICAMARE (Concerted Action for the Mediterranean in global change research: 1998-2002) |
EMPOST-NET (Social Network Partners for Sustainability: 1997-2000) |
ECOWET (Economic and ecological assessment of wetlands: 1996-1999) |
BIODEPTH (Biodiversity and ecosystem functioning: 1996-1998) |
Παραγωγή οπτικοακουστικού υλικού για το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Σιγρίου: 1989-1990, Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Σιγρίου |
- Troumbis, A. Y., Gaganis, C. M., & Sideropoulos, H. (2023). Probabilistic wildfire risk assessment and modernization transitions: the case of Greece. Fire, 6(4), 158.
- Troumbis, A. Y., & Iosifidis, S. (2020). A decade of Google Trends-based Conservation culturomics research: A critical evaluation of an evolving epistemology. Biological Conservation, 248, 108647.
- Dimitrakopoulos PG, Aloupi M, Tetradis G, Adamidis GC. (2021). Broomrape Species Parasitizing Odontarrhena lesbiaca (Brassicaceae) Individuals Act as Nickel Hyperaccumulators. Plants, 10(4), 816.
- Michelaki, C., Fyllas, N. M., Galanidis, A., Aloupi, M., Evangelou, E., Arianoutsou, M., & Dimitrakopoulos, P. G. (2020). Adaptive flammability syndromes in thermo-Mediterranean vegetation, captured by alternative resource-use strategies. Science of the Total Environment, 718, 137437.
- Dimitrakopoulos, P. G., Koukoulas, S., Michelaki, C., & Galanidis, A. (2022). Anthropogenic and environmental determinants of alien plant species spatial distribution on an island scale. Science of the Total Environment, 805, 150314.
- Zevgolis Y.G., Zannetos S.P., Akriotis T. (2022), Physiological response of a wild rodent to experimental manipulations in its natural environment using infrared thermography. Hystrix the Italian Journal of Mammalogy, 33(1): 80–91
- Zevgolis Y.G., Alsamail M.A., Akriotis T., Dimitrakopoulos P.G., Troumbis A.Y. (2022), Detecting, quantifying, and mapping urban trees’ structural defects using infrared thermography: Implications for tree risk assessment and management, Urban Forestry and Urban Greening, Volume 75, 127691, ISSN 1618-8667
- Zevgolis Y.G., Sazeides C.I., Zannetos S.P, Grammenou V., Fyllas N.M., Akriotis T., Dimitrakopoulos P.G., Troumbis A.Y. (2022), Investigating the effect of resin collection and detecting fungal infection in resin-tapped and non-tapped pine trees, using minimally invasive and non-invasive diagnostics, Forest Ecology and Management, Volume 524, 120498, ISSN 0378-1127
- Zannetos S.P., Zevgolis Y.G., Christopoulos A., Akriotis T. (2022), Assessing habitat suitability of the Persian squirrel in the island of Lesvos, Greece, Hystrix the Italian Journal of Mammalogy, 33(2):193-197
- Koufaki, T., Barboutis, C., & Theodorou, K. (2024). Differential Impact of Climate and Land Use Change on Habitat Suitability of Migrant Passerines According to Habitat Preferences. Anthropocene, 100447.
- Fyllas, N. M., Koufaki, T., Sazeides, C. I., Spyroglou, G., & Theodorou, K. (2022). Potential impacts of climate change on the habitat suitability of the dominant tree species in Greece. Plants, 11(12), 1616.
- Tsaligopoulos, A., & Matsinos, Y. G. (2022). Approaching Quietness as an Urban Sustainability Opportunity. Environments, 9, 12.
- Tsaligopoulos, A., Kyvelou, S., Votsi, N. E., Karapostoli, A., Economou, C., & Matsinos, Y. G. (2021). Revisiting the concept of quietness in the urban environment—Towards ecosystems’ health and human well-being. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(6), 3151.
Όλοι οι ερευνητές και φοιτητές που απασχολούνται στο Εργαστήριο Διαχείρισης Βιοποικιλότητας αναλαμβάνουν την υποχρέωση να συμμορφώνονται με τον Κανονισμό Λειτουργίας και Ασφάλειας του εργαστηρίου.